Helaas gaat niet elke zwangerschap goed. Als er in de prille ontwikkeling iets fout gaat kan de zwangerschap eindigen in een miskraam. Je merkt dit meestal het eerst aan een gevoel alsof je ongesteld wordt met bloedverlies en buikpijn. Soms gebeurt er niets en wordt pas tijdens de eerste echo ontdekt dat er geen kloppend hartje is. Er is sprake van een miskraam als je zwangerschap eindigt in de eerste 16 weken: Een niet-levensvatbare vrucht is gestopt met groeien en wordt afgestoten. Een miskraam is een natuurlijke oplossing voor iets wat fout ging rond de bevruchting. Dat komt voor bij 1 op de 10 zwangerschappen. In Nederland krijgen jaarlijks 20.000 vrouwen een miskraam. De medische term voor een miskraam is spontane abortus.
Vaginaal bloedverlies
Bloedverlies in het begin van de zwangerschap komt regelmatig voor, en is vaak reden tot ongerustheid. Daarom mag je ons altijd bellen en afhankelijk van de zwangerschapsduur kunnen we dan met de echo kijken of de zwangerschap nog intact is. Er kunnen namelijk verschillende redenen zijn voor het bloedverlies.
Een voorbeeld van een vaak voorkomende, onschuldige oorzaak van bloedverlies vroeg in de zwangerschap is de ingroei (innesteling) van de bevruchte eicel in de baarmoeder.
Ook kunnen afwijkingen aan de baarmoedermond zoals een poliep of een ontsteking leiden tot bloedverlies zonder dat dit de zwangerschap beïnvloedt. Deze vorm van bloedverlies treedt nogal eens op na gemeenschap of na (harde) ontlasting. Een zeldzame oorzaak is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap komt voor bij 20% van alle vrouwen. In de helft van de gevallen houdt het bloedverlies op na enkele dagen en heeft het geen betekenis. Bij de andere helft kan er sprake zijn van afstoting van het vruchtje en dus een miskraam. Uiteindelijk eindigt 10% van alle zwangerschappen in een miskraam.
Wat is een miskraam?
De oorzaak van een miskraam is in de meeste gevallen een afwijking in de chromosomen die toevallig is ontstaan bij de bevruchting van de eicel. Dit leidt tot een stoornis in de aanleg van de zwangerschap waardoor de zwangerschap niet verder kan groeien en wordt afgestoten.
Verschijnselen
Vaginaal bloedverlies en lichte menstruatieachtige pijn kunnen de eerste tekenen zijn van een miskraam. Zwangerschapsverschijnselen zoals gespannen borsten en ochtendmisselijkheid nemen soms af vlak voor een miskraam. Meestal komt een miskraam na de eerste tekenen van bloedverlies binnen een paar dagen op gang, soms duurt dit nog een week of zelfs een paar weken. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe, zoals bij een hevige menstruatie. Vaak komen er bloedstolsels vrij en soms is een vruchtzakje te zien. Het bloedverlies vermindert op een gegeven moment en is dan vergelijkbaar met de laatste dagen van de menstruatie. Bel de dienstdoende verloskundige als de miskraam achter de rug is om ons daarvan op de hoogte te brengen. Wanneer is het verstandig ons te bellen?
– Hevig bloedverlies. Als het bloedverlies langdurig en erg hevig is.
– Aanhoudende klachten. Als na een spontane miskraam of curettage krampende pijn en/of zeer fors bloedverlies blijft bestaan, kan dit wijzen op een incomplete miskraam.
– Koorts. Temperatuur boven de 38 graden tijdens of kort na een miskraam.
– Ongerustheid. Als je ongerust bent over het verloop van de miskraam of wanneer je het prettig vindt om er even over te praten bel dan met de dienstdoende verloskundige van de praktijk.
Onderzoeken
Met echoscopisch onderzoek kan duidelijk gemaakt worden of de zwangerschap nog intact is. Meestal kan vanaf 7 weken zwangerschapsduur gezien worden of het hartje klopt. Een lege vruchtzak of een niet-levend embryo zonder hartactie kan met de echo ook worden gezien vanaf ongeveer 7 weken. Ben je minder dan twee weken overtijd dan geeft het onderzoek soms geen duidelijkheid; in die gevallen herhalen wij de echo na één of twee weken en kunnen we wellicht beter zien of het hartje dan wel klopt. Echoscopisch onderzoek verandert niets aan de uitkomst van de zwangerschap. Een miskraam is een veel voorkomend en ook natuurlijk verschijnsel. Daarom is het goed om een afwachtende houding aan te nemen. Bedrust en medicijnen helpen ook niet om een miskraam te voorkomen. Dit is omdat een miskraam in de meerderheid van de gevallen veroorzaakt wordt door een aanlegstoornis van de vrucht. Nadat er is vast gesteld hebben dat er sprake is van een miskraam zijn er drie mogelijkheden:
– Afwachten tot de miskraam spontaan optreedt
– Curettage: een ingreep waarbij het zwangerschapsweefsel via de vagina en de baarmoederhals wordt verwijderd
– Medicatie
De keuze is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Beide behandelingen hebben voor- en nadelen. Wij bespreken samen met jou en je partner wat die zijn. Er kan natuurlijk ook afgesproken worden dat je eerst een tijdje afwacht. En dat er, als het te lang duurt, alsnog een curettage wordt verricht.
Emotioneel herstel
Veel paren maken na een miskraam psychisch een moeilijke tijd door. De miskraam maakt een abrupt einde aan alle plannen en fantasieën over het verwachtte kind. Verdriet, schuldgevoelens, ongeloof, boosheid, en een gevoel van leegte zijn veel voorkomende emoties bij een miskraam, zeker bij een vrouw. De verwerking van een miskraam varieert sterk per persoon. De omstandigheden spelen hierbij ook een rol. Voor de omgeving is het soms niet duidelijk wat je doormaakt. Omdat het verlies voor de buitenwereld vaak onzichtbaar is kan het soms prettig zijn om met andere stellen te praten die hetzelfde hebben meegemaakt. Via de onderstaande url vind je hulporganisaties die steun geven aan vrouwen die een miskraam hebben gehad.
– Miskraambegeleiding Nederland